آزمایش خون

اگر نیاز به آزمایش خون در مشهد را داشتید از شماره های همین سایت برای تماس استفاده کنید تا همکاران ما با شما تماس بگیرند و آزمایش خون در محل در مشهد را برای شما انجام دهند

در این مقاله قصد داریم در مورد ازمایش خون صحبت کنیم . در باور عمومی مردم اینطور باب شده است که ازمایش خونی وجود دارد که تمام اختلالات را تشخیص می دهد . مردم بر این باورند که تمام ازمایشات در واژه ی ازمایش خون جای گرفته می شود .جالبه بدونید ما هزاران نوع ازمایش متفاوت داریم که همه ی این ازمایش ها با استفاده از نمونه ی خون انجام می شود . در واقع اشتباه عمده ی افراد اینه که آزمایش ها رو بر اساس نوع نمونه مشخص می کنند . مثلا میگن ازمایش ادرار،ازمایش خون ،ازمایش مدفوع و … . این نوع طبقه بندی وجود خارجی ندارد.

در آزمایشگاه ازمایش ها بر اساس بخشی که در آن آزمایش انجام می شود طبقه بندی می شوند .پس در اینجا بر اساس بخش های مختلف آزمایشگاه ،ازمایش ها را طبقه بندی می کنیم .

آزمایش خون در بخش هماتولوژی یا خون شناسی :

در این بخش ازمایش های زیادی انجام می شوند.مهم ترین آزمایش هایی که در این بخش انجام می شوند به شرح زیر هستند:

آزمایش کم خونی و پر خونی(CBC) :

این ازمایش ، تست بسیار معروفی است که معمولا در هر چکاپ مورد بررسی قرار می گیرد . به عنوان ازمایشی راه گشا در بین پزشکان محبوبیت خیلی بالایی دارد .بیش ترین کاربرد این ازمایش در تشخیص کم خونی است . و پر کاربرد ترین ازمایش اورژانسی محسوب می شود . ازمایش CBC برای بررسی موارد مختلف مورد استفاده قرار می گیرد.

چند مورد ازمهم ترین موارد استفاده از این ازمایش را در اینجا بیان می کنیم .

1- تعداد گلبول های سفید(Wbc) :

گلبول های سفید خون در دفاع و ایمنی بدن نقش دارند . معمولا طی عفونت ها افزایش می یابند . افزایش گلبول های سفید می تواند به دنبال سرطان خون،مصرف بعضی از داروها ،استرس و … نیز به وجود بیاید .

2- تعداد گلبول های قرمز(Rbc) :

گلبول های قرمز در حمل اکسیژن به بافت ها نقش دارند و تعداد آنها در انواع کم خونی ها مهم است .

3- هموگلوبین(HB) :

هموگلوبین نام پروتئین موجود در گلبول های قرمز است. در واقع اکسیژن به این پروتئین متصل می شود. و در داخل بدن جا به جا می شود. مقدار هموگلوبین به عنوان معیار کم خونی بسیار شناخته شده است. اگر مقدار این اندکس خونی پایین بیاید شما کم خون هستید.

مقدار نرمال هموگلوبین در آقایون بین 13تا 15 است. و در خانم ها بین 11 تا 13 است.

4- هماتوکریت(Hct):

هماتوکریت در کنار هموگلوبین به عنوان معیار کم خونی شناخته می شود. اگر بالا برود نشانه ی پرخونی و اگر کاهش پیدا کند به عنوان کم خونی محسوب می شود.

5- پلاکت(plt):

ذراتی محسوب می شوند که در روند انعقاد نقش دارند.

آزمایش های انعقادی:

آزمایش های متنوعی در بخش خون شناسی انجام می شود. که هدف آنها شناخت مشکلات انعقاد است. همانند : CT ، BT، ptt، pt

رنگ آمیزی های اختصاصی:

یکی از پرکاربردترین روش های موجود در آزمایشگاه خون شناسی رنگ آمیزی های گوناگون است. هدف از این رنگ آمیزی ها تشخیص بیماری های مختلف است.

برای رنگ آمیزی ابتدا یک قطره خون را روی یک لام میکروسکوپی قرار می دهند. و سپس یک گستره ی میکروسکوپی تهیه می شود. پس از تهیه گستره ی میکروسکوپی بر اساس نوع آزمایش به روش های گوناگون رنگ آمیزی انجام می شود.همانند رنگ آمیزی خون محیطی به روش گیمسا، رنگ آمیزی رتیک ، رنگ آمیزی آهن و … .

آزمایش خون دربخش میکروب شناسی:

در بخش میکروب شناسی عموما آزمایش ها در جهت شناخت عفونت ها انجام می شود. گاهی اوقات بعضی از باکتری ها در خون ایجاد عفونت می کنند. به عفونت خون سپتسمی گفته می شود. عفونت خون، عفونت بسیار خطرناکی محسوب می شود. و در صورت عدم درمان سریع باعث مرگ بیمار می شود.

پس در بخش میکروب شناسی علاوه بر تشخیص عفونت های ادراری و روده ای و … عفونت خون یا سپتسمی نیز مورد آزمایش قرار می گیرد.

آزمایش خون در بخش بیوشیمی:

بیش تر اندازه گیری ها بر روی نمونه ی خون در این بخش انجام می شود .

عمده ی افراد ازمایش خون را معادل ازمایش قند و چربی می دانند . قند و چربی آنالیت هایی هستند که در این بخش اندازه گیری می شوند .

ازمایش قند خون :

انواع قند خون شامل قند تصادفی ، قند ناشتا ، قند 2 ساعته بعد از صبحانه و قند 120 روزه  قابل اندازه گیری هستند .  قند خون یا دیابت بیماری مزمن خطر ناکی محسوب می شود که عوارض بسیار بدی را به دنبال دارد.

 در ازمایشگاه ها و در هنگام چکاپ عمدتا قند ناشتا اندازه گیری می شود .نرمال قند ناشتا باید زیر100 باشد.

ازمایش چربی خون :

در ازمایشگاه 4 نوع چربی خون مختلف اندازه گیری می شود. شامل چربی کلسترول ، چربی تری گلیسیرید ،چربی خوب و چربی بد . سطح تری گلسیرید خون معمولا با پرهیز غذایی به سرعت کاهش پیدا می کند. اما سطح کلسترول باید مدت طولانی کنترل شود تا به سطح نرمال برسد.

رنج نرمال کلسترول :کمتر از 200

رنج نرمال تری گلسیرید: کمتر از 150

آنزیم های کبدی :

این انزیم در تشخیص بیماری های کبدی علی الخصوص در تشخیص کبد چرب بسیار حائز اهمیت است. ازمایش های معروفی که با استفاده از خون برای عملکرد کبد یا جگر انجام می شود به ترتیب زیر است:

Ast، Alt ،Alp، Bill

آزمایش های کلیوی:

این ازمایش ها برای بررسی عملکرد کلیه مورد استفاده قرار می گیرد . عموما در هنگام آسیب های کلیوی حاصل ازفشار خون مزمن یا دیابت افزایش می یابد .

ازمایش  (urea) اوره و کراتینین (cr) برای سنجش عمکرد کلیه مورد ارزیابی قرار می گیرد .

ازمایش اسید اوریک که در تشخیص نقرس نیز نقش دارد با استفاده از خون قابل انجام است.

آزمایش خون در بخش هورمون شناسی:

بسیاری از هورمون های خونی در این بخش سنجیده می شود. این بخش یکی از موثرترین و مهم ترین بخش های هر آزمایشگاهی محسوب می شود.هورمون های خون مسئول تنظیم عملکرد بسیاری از ارگان ها و اندام های ما هستند.

چند نمونه از انواع هورمون های ترشحه از بخش های مختلف بدن را در زیر معرفی می کنیم.

غده ی تیروئید:

این غده مسئول ترشح هورمون T3 و T4  است. این دو هورمون در تنظیم سوخت و ساز سلول های بدن نقش دارند و کمبود آنها باعث کم کاری تیروئید و افزایش آنها باعث پرکاری می شود.

غده ی هیپوفیز:

هورمون های مترشحه از این غده ، فعالیت غدد دیگر بدن را کنترل می کند. در واقع این غده هورمون هایی را ترشح می کند .که این هورمون ها باعث تنظیم ترشح هورمون های بعدی می شود .

 به عنوان مثال هورمون TSH را ترشح می کند. که این هورمون با تاثیر روی غده ی تیروئید باعث ترشح T3 و T4 می شود. یا هورمون پرولاکتین که با تاثیر بر روی غدد سینه باعث ترشح شیر می شود.

غده آدرنال:

ترشح کورتیزول از این غده در تنظیم قند خون تاثیر دارد و باعث افزایش قند خون در شرایط تنش می شود.

تمام این هورمون های مختلف با استفاده از نمونه ی خون در آزمایشگاه قابل سنجش هستند.

آزمایش خون در بخش ایمنولوژی یا ایمن شناسی:

در این بخش بر روی خون آزمایشات گوناگون انجام می شود. دسته ای از این آزمایشات برای تشخیص بیماری های خود ایمنی مورد استفاده قرار می گیرد .

 از مهم ترین آنها ANA است که برای تشخیص لوپوس استفاده می شود. دسته ای دیگر از آزمایش های مهم که در این بخش انجام می شود آزمایش های ویروسی است.

تمام ویروس های نام آشنایی که شما می شناسید در این بخش با استفاده از نمونه ی خون انجام می شود . به عنوان مثال ازمایش ایدز ،هپاتیت B ، هپاتیتC و HTLV در این بخش انجام می شود .

آزمایش خون در بخش بانک خون :

در این بخش ازمایش گروه خونی و ازمایش دیگری به نام تست سازگاری انجام می شود .

تست سازگاری خونی در هنگام تزریق خون برای بیماران نیازمند به خون انجام می شود. و هدف از انجام این است که متوجه شویم که خون اهدایی با خون بیمار سازگار است یا خیر.

آزمایش خون در بخش سرولوژی:

در این بخش ازمایش تب مالت ، آرتریت روماتوئید ، تب تیفوئید با استفاده از خون انجام می شود .

آزمایش خون در غربال گری سلامت جنین :

ازمایش غربال گری سلامت جنین نیز با استفاده از نمونه خون انجام می شود. در این ازمایش جنین از نظر مبتلا به بیماری های شایع ژنتیکی مورد ارزیابی قرار می گیرد . نمونه ی خون در دیگر بخش های ازمایشگاه نیز مورد استفاده قرار می گیرد که توضیح ان در این مقاله گنجانیده نمی شود و در بخش های دیگر بازگو خواهد شد.

پس حالا که با بخش های مختلف ازمایشگاه آشنا شدید. دیگر از واژه ی کلی ازمایش خون استفاده نکنید . باید بدونید که زمانی شما چکاپ میدید یک ازمایش خون از شما تهیه میشه و این نمونه در لوله های مختلف تقسیم میشه تا در بخش های مختلف ازمایشگاه مورد استفاده قرار بگیره .

در طول آزمایش خون چه اتفاقی می افتد؟

آزمایش خون معمولاً شامل گرفتن نمونه خون از رگ خونی در بازو است.
بازو بخش مناسبی از بدن برای استفاده است زیرا به راحتی می توان آن را باز کرد. محل معمولی که باید نمونه برداری شود، داخل آرنج یا مچ دست است، جایی که وریدها نسبتا نزدیک به سطح هستند.
نمونه خون کودکان اغلب از پشت دست گرفته می شود. قبل از نمونه برداری می توان پوست آنها را با اسپری یا کرم مخصوص بی حس کرد.
معمولاً یک نوار محکم در اطراف بازوی شما قرار می گیرد. این کار بازو را فشرده می کند و به طور موقت جریان خون را کند می کند و باعث تورم ورید می شود. این کار نمونه برداری را آسان تر می کند.
قبل از گرفتن نمونه، پزشک یا پرستار ممکن است ناحیه پوست را با دستمال ضدعفونی کننده تمیز کند.
سوزنی که به سرنگ یا ظرف مخصوصی متصل است، وارد رگ می شود. از سرنگ برای نمونه گیری از خون شما استفاده می شود. ممکن است هنگام وارد شدن سوزن، احساس سوزش یا خراش خفیفی داشته باشید، اما نباید دردناک باشد. اگر از سوزن و خون خوشتان نمی آید، به فردی که نمونه برداری می کند بگویید تا بتواند شما را راحت تر کند.
پس از نمونه برداری، تورنیکه آزاد می شود و سوزن خارج می شود. با استفاده از یک توپ پنبه ای به مدت چند دقیقه به پوست فشار وارد می شود. برای تمیز نگه داشتن زخم کوچک می توان یک پانسمان گذاشت.