آزمایش اسپرم

آزمایش اسپرم

آزمایش اسپرم

در این مقاله قصد داریم تا در مورد آزمایش اسپرم یا آزمایش مایع منی صحبت کنیم. اگر به دنبال تفسیر جواب آزمایش اسپرم خودتون هستید این مقاله رو تا انتها بخونید.

دغدغه خیلی از افراد زمان مراجعه برای آزمایش اسپرم اینست که هزینه این آزمایش چقدر است. هزینه آزمایش اسپرم در سال 1401 مبلغ 102 هزار تومان است.

مقدمه :

هر زوج جوان پس از اینکه با تمهیدات لازم اقدام به بارداری کنند. پس از گذشت 18 ماه یعنی 1/5 سال اگر باردار نشدند باید برای درمان ناباروری اقدام کنند. و به یک متخصص مراجعه کنند. در هنگام مراجعه به متخصص در اولین اقدام، پزشک یک آزمایش اسپرموگرام برای آقا می نویسد. که در ادامه به شرح این آزمایش جذاب می پردازیم.

کی مقصره؟ زن یا مرد؟

در هنگام ناباروری عموما زوج ها انگشت اتهام را به سمت یکدیگر دراز می کنند. و در این مواقع آقایون بیشتر نشان می دهند که هیچ مشکلی ندارند. علت این موضوع اینه که مایع منی را می بینند. و چون کمیت و کیفیت آن را مشاهده می کنند تصور می کنند که هیچ ایرادی ندارند. در صورتی که این موضوع کاملا اشتباهه.

جالبه بدانید افرادی که آزواسپرمی دارند،یعنی تعداد اسپرم (در حالت نرمال حداقل 40 میلیون عدد در هر بار انزال خارج می شود.) آنها صفر است و در مایع منی خود هیچ اسپرمی ندارند.هیچ تفاوتی با افراد عادی نمی کنند و از لحاظ کمیت و کیفیت مایع و همینطور قوای جنسی کاملا نرمال هستند.

برای انجام آزمایش آنالیز اسپرم یا اسپرموگرام باید چیکار کنیم؟

زمانی که به پزشک مراجعه کردید و پزشک برای شما درخواست آزمایش داد. می توانید به یک آزمایشگاه مراجعه کنید. البته می توانید بدون درخواست پزشک و حتی قبل از اقدام برای بارداری این آزمایش را انجام دهید.

این موضوع می تواند در تشخیص واریکوسل(عارضه ای که درصدی از مردان به آن مبتلا هستند و باعث افت کیفیت سلول های اسپرم می شود)کمک کننده باشد. برای انجام آزمایش باید شرایط زیر را رعایت کنید.

آزمایش اسپرم

شرایط انجام آزمایش اسپرم:

  1. 2-5 روز قبل از انجام آزمایش انزال نداشته باشید. دقت کنید اگر زودتر از 2 روز مراجعه کنید تعداد و حرکت سلول های اسپرم کم است. و اگر بیشتر از 5 روز از آخرین انزال گذشته باشد، تعداد سلول های بی حرکت یا مرده افزایش می یابد. مهم نیست که انزال چگونه اتفاق افتاده باشد. مهم این است که مایع منی خارج شده باشد.
  2.  بهتر است که نمونه در ازمایشگاه و به روش خود ارضایی تهیه شود. از مواد روان کننده و وازلین و … استفاده نشود. همچنین از کاندوم نیز استفاده نشود. اگر به هر دلیل شخصی نمی توانید در آزمایشگاه نمونه را تهیه کنید توجه به نکات زیر بسیار مهم و ضروری است: نمونه پس از تهیه ظرف مدت حداکثر 30 دقیقه به آزمایشگاه منتقل شود. نمونه در طی انتقال به آزمایشگاه گرم و یا سرد نشود و به بدن چسبیده باشد تا دمای آن مشابه دمای بدن باقی بماند.( می توان نمونه را در دست یا زیر بغل قرار داد.) در زمان مراجعه به آزمایشگاه ساعت دقیق تهیه نمونه را به آزمایشگاه اعلام کنید.
  3. تمام حجم مایع منی داخل ظرف ریخته شود. حجم مایع منی یکی از اندکس های مهم در آزمایش اسپرموگرام محسوب می شود. فلذا باید تمام حجم مایع داخل ظرف استریل که آزمایشگاه در اختیار شما قرار داده است ریخته شود. یادمه یه بیماری موقع گرفتن نمونه کنترل خودشو از دست داده و نمونه داخل ظرف جمع آوری نشده بود. جالب تر این بود که منتظر بود تا بتونه دوباره نمونه رو تهیه کنه غافل از این که تنها یک بار فرصت داره و باید 3 روز بعد مجدد مراجعه کنه.
  4. قبل از نمونه گیری دست ها را شسته و درب ظرف استریل نیز باز نشود(تنها هنگام جمع آوری نمونه درب باز شود.)

تفسیر آزمایش اسپرم یا آنالیز مایع منی(spermogram)

در تفسیر آزمایش اسپرموگرام اندکس های زیادی دخیل است. که به پاره ای از آن ها در اینجا اشاره میکنیم.

حجم مایع منی:

مقدار مایع منی نباید کمتر از 1/5 سی سی باشد و معمولا بین 2-5 سی سی است. به دلایل مختلفی امکان افزایش مقدار مایع منی وجود دارد. اگر در این حالت تعداد یا کانت اسپرم پایین بیاید اهمیت چندانی ندارد، چون کانت یا تعداد کلی اسپرم باید حداقل 40 میلیون باشد.

زمان مایع شدن:

اسپرم یا مایع منی در ابتدای خروج از بدن به شکل ژله ای یا به اصطلاح لخته است. پس از گذشت 20  الی 30 دقیقه به شکل مایع و روان در می آید. اینکه اسپرم از همان ابتدا به شکل مایع باشد و یا پس از گذشته 30 دقیقه مایع نشود کار را دشوار کرده. به همین علت توصیه می شود نمونه گیری اسپرم به صورت مصنوعی انجام شود. چون در صورت نزدیکی این زمان به صورت کاذب افزایش می یابد.

مورفولوژی یا شکل اسپرم:

آزمایش اسپرم

اسپرم ها در طی مسیر بلوغ یک شکل ظاهری مشخص پیدا می کنند. یک اسپرم بالغ و کارآمد دارای یک سر است و یک دم. به وسیله ی دم در مایع لوله های رحمی شنا می کند و خود را به تخمک می رساند. جالبه بدانید بعد از اینکه به تخمک می رسد از قسمت سر به تخمک می چسبد و دم آن جدا شده و بیرون باقی می ماند.

بطور معمول درصدی از اسپرم ها دارای اشکال نامتعارف هستند. به عنوان مثال: دو سر ، سر سنجاق سوزنی، بدون دم، و دیگر اشکال. اگر درصد اشکال نرمال و طبیعی اسپرم از حدی پایین تر باشد به عنوان عامل ناباروری تلقی می شود.

حداقل باید 50 درصد اسپرم ها شکل طبیعی داشته باشندو شکل اسپرم با کلمه ی morphology در برگه ی آزمایش نشان داده می شود.

تعداد اسپرم:

تعداد آزمایش اسپرم

تعداد اسپرم در یک انزال کامل بین 20-200 میلیون عدد در هر سی سی است. عدد خیلی بالایی است ولی جالبه بدونید از این تعداد فقط یک عدد موفق به لقاح با تخمک میشه. اگر تعداد اسپرم در هر سی سی زیر 20 میلیون باشد به عنوان مشکل در نظر گرفته می شود. البته جای نگرانی ندارد چون با تکنیک های پیشرفته ای که امروزه در دنیای پزشکی وجود دارد حتی با مقادیر خیلی خیلی کمتر هم امکان بارداری ایجاد می شود. تعداد کل اسپرم ها را با عبارت total sperm count مشخص می کنند.

تعداد کل اسپرم های متحرک در نمونه را با total motile sperm مشخص می کنند.

حرکت اسپرم یا سرعت پیش روندگی:

در آزمایشگاه اسپرم ها بصورت زنده و فعال زیر میکروسکوپ مورد بررسی قرار می گیرند. یک اسپرم نرمال باید با سرعت خوب و بصورت پیش رونده حرکت به جلو داشته باشد. بعضی از اسپرم ها بدون حرکت هستند. یا به اصطلاح مرده اند، بعضی از اسپرم ها حرکت ضعیفی دارند، بعضی دیگر حرکت دورانی دارند، و عده ای هم کند حرکت می کنند.

تنها اسپرم هایی قدرت لقاح دارند که حرکت سریع و پیش رونده داشته باشند. در فیلم زیر می توانید بصورت زنده حرکت این سلول ها را مشاهده کنید.

باید حداقل 50 درصد اسپرم ها حرکت پیش رونده سریع یا پیش رونده ی متوسط داشته باشند. مقادیر کمتر از آن به عنوان مشکل تلقی می شود. عبارت Motile sperm concentration بیان کننده ی تعداد این اسپرم ها است.

PH یا اسیدیته ی اسپرم یا مایع منی:

PH مایع منی بطور معمول کمی قلیایی است، علت این موضوع اینه که، در حین عبور از مجرای مردانه و زنانه به علت اسیدی بودن این مجراها سلول ها دچار مشکل نشوند. بطور معمول PH باید بین 7/2 تا 7/8 باشد. مقادیر بالاتر از 8 می تواند نشان دهنده ی عفونت باشد. و مقادیر کمتر از 7 نشانه ی انسداد لوله های منی بر می باشد.

وجود گلبول های سفید و باکتری در مایع منی یا اسپرم:

به طور نرمال نباید گلبول های سفید wbc  و یا باکتری در مایع منی وجود داشته باشد. در صورت وجود این دو مورد نشانه ای از عفونت وجود دارد و باید حتما درمان شود. جالبه بدانید که سلول های اسپرم هیچ وقت با خون در مجاورت هم قرار نمی گیرند. اگر این اتفاق بیوفتد در نهایت منجر به عقیمی خواهد شد. فلذا ضربه و صدمه به بیضه ها از این جهت گاهی منجر به عقیمی می شود.

در هنگام عفونت ظاهر مایع منی یا اسپرم چگونه می شود؟

در حالت عادی اسپرم رنگ شیری تا زرد دارد و بوی نم خاصی می دهد. اگر عفونت اتفاق بیوفتد منجر به تغییر بو ، رنگ و شکل مایع منی می شود.

دقت کنید اگر در آزمایش اسپرم شما مقادیر غیر نرمال وجود داره، جای نگرانی نیست. امروزه با تکنیک های درمانی IUI و IVF امکان باروری بسیار بسیار بالا رفته است.

نکته: غیر از آزمایش اسپرموگرام، آزمایشات تخصصی تری نیز وجود دارد. گاهی اوقات با اینکه آزمایش اسپرموگرام شخص نرمال است فرد باردار نمی شود. در این مواقع آزمایشات تکمیلی تر مثل آزمایش کروماتین هسته ی اسپرم نیز کاربرد دارد.

هزینه ی آزمایش اسپرم:

تعرفه آزمایش اسپرم بر اساس تعرفه ی مصوب خصوصی در سال 1401برابر 102هزار تومان است.

جواب آزمایش اسپرم چند روز طول میکشد؟

آزمایش اسپرم در عرض 2 الی 3 ساعت پس از نمونه گیری آماده می شود.

جهت آشنایی با بهترین آزمایشگاه های تهران کلیک نمایید.

جهت آشنایی با بهترین آزمایشگاه های مشهد کلیک نمایید.

5 دیدگاه

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *